Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2009

Πονάει χέρι, κόψει χέρι (για όσους τους φταίει η δημοκρατία)

Αφορμή για το κείμενο αυτό είναι η κουβέντα που ακούω, όλο και περισσότερο τον τελευταίο καιρό, από ανθρώπους γύρω μου, ακόμα και από συγγενείς μου. Αυτή τη κουβέντα την άκουγα αρχικά να βγαίνει μέσα από τα δόντια τους (λίγοι την έλεγαν καθαρά), τον τελευταίο καιρό όμως την ακούω ολοένα και πιο καθαρά , ολοένα και από περισσότερους γύρω μου. Αυτό που ακούγεται λοιπόν είναι κατηγορίες κατά της δημοκρατίας, κατηγορίες κατά του πολιτεύματος, κατά δημοκρατικών θεσμών, κατηγορίες του τύπου “η πολύ δημοκρατία φταίει για όλα”, ότι καταντήσαμε οχλοκρατία, κάποιοι πιο ακραίοι ζητάνε μια χούντα και κάποιοι άλλοι κάτι διαφορετικό από τη δημοκρατία (βασιλεία;). Αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να ήταν παλιά χουντικοί, βασιλικοί, ή και τίποτα από τα δύο. Μέχρι που άκουσα και κάποιον να λέει ότι η δημοκρατία μας είναι ασθενής που πρέπει να γιατρευτεί από κάποιον γιατρό στον οποίο θα την εμπιστευτούμε προσωρινά, ενώ ο ίδιος επέμενε για το πόσο δημοκρατικός ήταν και το πόσο μισεί και κατακρίνει τη χούντα, ώσπου του θύμισα τον ασθενή με το γύψο του Παπαδόπουλου, έπαθε σοκ και το βούλωσε.
Μια από τις βασικές αιτίες αυτής της συμπεριφοράς πιστεύω ότι είναι η πολιτική νοοτροπία και πολιτική ανωριμότητα των Ελλήνων. Δεκαετίες τώρα, όταν τα πράγματα έφταναν στο απροχώρητο, εντελώς τυχαία εμφανιζόταν μια χούντα και έφερνε τα πράγματα στη θέση τους. Ο λαός μας μοιάζει, κάθε φορά που πρέπει να δράσει με ωριμότητα και να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά, να αποτυγχάνει οικτρά και να κάνει χώρο για να ευδοκιμήσει η εκάστοτε δικτατορία. Ποτέ δεν μπορέσαμε να ωριμάσουμε πολιτικά, είτε γιατί ήμασταν ανίκανοι, είτε γιατί δεν μας άφησαν, είτε και τα δύο. Δεν έχουμε μάθει να διαχειριζόμαστε τις ελευθερίες μας και δεν έχουμε μάθει να βάζουμε την ανιδιοτέλεια στην πολιτική μας ζωή. Ανιδιοτελής πολιτικός και ως προς τα δικά του συμφέροντα και ως προς τα ρουσφετολογικά συμφέροντα των ψηφοφόρων του, δεν υπάρχει και δυστυχώς δεν υπήρξε ποτέ από την απελευθέρωση μέχρι και σήμερα.
Δεν φταίει το σύστημα κύριοι, φταίει ο τρόπος που λειτουργεί. Δεν φταίει η δημοκρατία, φταίει ο τρόπος που ασκείται. Και άλλοι λαοί έχουν δημοκρατία και δεν έχουν τα χάλια μας, δεν καταλαβαίνω όμως γιατί αντί να προσπαθούμε να τη βελτιώσουμε, να θέλουμε να την ξεφορτωθούμε.
Πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν φταίει η αστυνομία, φταίει ο τρόπος που λειτουργεί και οι κατευθύνσεις που παίρνει από την φυσική και πολιτική της ηγεσία. Δεν φταίει η δικαιοσύνη, φταίει ο τρόπος που ασκείται και το κατά πόσο είναι ανεξάρτητη και αυτοελεγχόμενη. Μπορώ να κάτσω να σας αραδιάσω μια σειρά από κρατικούς φορείς και όργανα που λειτουργούν στραβά και θα δούμε ότι στην κορυφή της πυραμίδας και του προβλήματος βρίσκεται πάντα μια πολιτική ελίτ. Μια πολιτική ελίτ που λειτουργεί με πελατειακή βάση και οι πελάτες της οποίας στηρίζονται σε αυτή για να πετύχουν τα προσωπικά τους οφέλη. Σκοπός της πολιτικής ελίτ της χώρας μας έχει γίνει πλέον όχι το καλό της, αλλά η διεύρυνση αυτής της πελατειακής βάσης, μέσω διείσδυσής της εκάστοτε κυβέρνησης στο στρατό, στην αστυνομία, στη δικαιοσύνη, στην υγεία κ.ο.κ. με αποτέλεσμα τη διάβρωση αυτών των θεσμών οι οποίοι παύουν να λειτουργούν για τον πολίτη και λειτουργούν πλέον για τα συμφέροντα των βυσμάτων τους.
Όσο ο λαός είναι απαίδευτος και αμόρφωτος, δεν θα αποκτήσει ποτέ πολιτική συνείδηση, δεν θα μπορέσει ποτέ να ψηφίσει ορθολογικά, δεν θα μπορέσει ποτέ να αποκτήσει κρητική σκέψη, δεν θα μπορέσει ποτέ να βγάλει σωστούς πολιτικούς. Όλα αυτά θα μπορούσαμε να τα πετύχουμε μέσα από την παιδεία, την οποία ρυθμίζει η πολιτική ελίτ της χώρας μας. Πώς όμως είναι δυνατόν να επιτρέψει αυτή η ελίτ να γίνει κάτι τέτοιο από τη στιγμή που αυτό θα έβλαπτε την ίδια; Η Ευρώπη μας έχει συγκρατήσει κάπως σε αυτή την κατρακύλα, κυρίως μέσω μορφωμένων ανθρώπων που γυρίζουν πίσω και μεταφέρουν τις εμπειρίες τους, βλέπουμε όμως ότι και αυτό δεν είναι αρκετό.
Ας πάψουμε να δίνουμε τόση σημασία σε έννοιες όπως η “αριστερά” και και η “δεξιά” (έχω σιχαθεί να ακούω τους μεν να μιλάνε για προβοκάτσιες των δε) και ας αρχίσουμε να δίνουμε (ξανά) σημασία σε αξίες και θεσμούς όπως της δικαιοσύνης, της ισονομίας, της παιδείας, της βιώσιμης ανάπτυξης, της ανιδιοτέλειας, η οποία έχει καταντήσει αντικείμενο χλευασμού και αντί να κατηγορούμε τη δημοκρατία και να προσπαθούμε να την ξεφορτωθούμε στην πρώτη δυσκολία, ας προσπαθήσουμε να τη διορθώσουμε.
Αφορμή για τα παραπάνω ήταν ένα πολύ καλό άρθρο (στην ουσία τρία) του Απόστολου Δοξιάδη που διάβασα πριν λίγες μέρες στα ΝΕΑ.
Δείτε το άρθρο εδώ: μέρος 1ο, μέρος 2ο μέρος 3ο
Όπως γράφει και ο Δοξιάδης για την ελευθερία ότι: “...η ελευθερία δεν είναι αυτοσκοπός αλλά μέσο για να ζήσεις καλύτερα τη ζωή σου μαθαίνοντας, δουλεύοντας, αγαπώντας ή μισώντας, χτίζοντας ή γκρεμίζοντας, κάνοντας εν πάση περιπτώσει αυτά που κάνουν οι άνθρωποι.¨ τα ίδια ακριβώς ισχύουν και για τη δημοκρατία και είτε θα κάνουμε την πολιτική ελίτ μας να το καταλάβει, είτε θα την αλλάξουμε και θα την αλλάζουμε μέχρι να βρούμε μία που θα το καταλαβαίνει είτε θα μείνουμε εγκλωβισμένοι στα ίδια κι τα ίδια προβλήματα.



Δεν υπάρχουν σχόλια: